بهترین زمان برای دعا کردن و برآورده شدن حاجات
بهترین زمان برای دعا کردن و برآورده شدن حاجات چـه اوقاتی هستند؟ پیامبر اکرم «ص» و همچنین ائمه معصومین تاکید کرده اند: پیش از طلوع و غروب آفتاب دعا کنید، همچنین حضرت محمد «ص» می فرمایند: شب هنگام ساعتی اسـت کـه دعای هر بنده مستجاب می شود. در حدیثی دیگر امام صادق «ع» دعا کردن هنگام بارش باران را نیکو میدانند. در ادامه بیشتر صحبت می کنیم. با پارس ناز همراه باشید.
در ابتدا دعا کردن چه آدابی دارد؟
برای دعا کردن چند مورد را باید درنظر داشته باشید:
= حضور قلب در هنگام دعا
= فروتنی در برابر خداوند و گریه کردن هنگام دعا
= امید بـه استجابت دعا
= اعتقاد بـه قدرت و علم خدا
= پرهیز از گناه خصوصاً آنهایي کـه حقالناس دارد
= توکل بر خدا
= شکرگزاری در برابر خدا
= گفتن نامهاي خدا در هنگام دعا
= اصرار و پافشاری در هنگام دعا
= طلب خیر برای دیگران در دعا
= طلب دعا بـه همراه دیگران
= فرستادن صلوات هنگام دعا
= بالا بردن دستها هنگام دعا
= در دست داشتن انگشتر عقیق یا فیروزه
= صدقه دادن قبل از دعا
= دعا در زمانهاي خاصی کـه توصیه شده اسـت
= دعا در مکانهاي خاصی کـه توصیه شده اسـت
= طهارت در هنگام دعا
= آغاز دعا با استغفار و گفتن «بسمالله الرحمن الرحیم»
= خواندن نماز قبل از دعا
روش های مختلف برای دعا کردن
کودکی را درنظر بگیرید کـه از پدر و مادرش تقاضایی دارد؛ شـما هم بهمین روش دعایتان رابا خدا در بین بگذارید. با خدا بـه زبان ساده و خودمانی حرف بزنید و موقع دعا کردن درنظر داشته باشید کـه خدا خیر و صلاح شـما را بهتر میداند و تصمیم گیری نهایی در مورد اجابت دعایتان رابه او بسپارید.
راز و نیاز با خدا را در طول امور روزمرهتان فراموش نکنید و همچنین غیر از خودتان برای دیگران هم دعا کنید. علاوه بر حرف زدن سعی کنید کـه فکر و ذهنت ان هم درگیر مهربانی و عظمت خدا باشد و بخاطر بسپارید کـه فقط برای حاجتهایتان بـه یاد خدا نیفتید و گاهی از او بابت نعمتهایش سپاسگزاری کنید.
بهترین زمان ها برای استجابت دعا
قبل از این کـه بـه معرفی بهترین زمانها برای استجابت دعا بپردازیم، بهتر اسـت بـه این نکته اشاره کنیم کـه اگر درخواستی کـه مـا از خداوند مهربان داریم، هماهنگ با مصلحت مـا باشد، مطمئنا اجابت خواهد شد و تفاوت چندانی ندارد کـه این تقاضای بـه زبان خاص یا در زمان مخصوصی گفته شود و اگر تقاضای مـا مخالف خواست پروردگار باشد، در هر صورت اجابت نخواهد شد.
این مسئله را هم فراموش نکنید کـه: عده اي از زمانها و مکانها در نزد خداوند از ارزش بیشتری برخوردار هستند. بطور مثال دعا کردن در مکه مکرمه ودر کنار خانه خدا رنگ و روح بیشتری نسبت بـه پرستش کردن در خانه یا در محل کار دارد. همینطور پرستش کردن در برخی زمانهاي خاص بهتر از پرستش کردن در ساعات عادی روزانه اسـت. بهترین زمانها برای استجابت دعا مطابق با گفته ائمه و بزرگان دین، بـه شرح زیر اسـت:
دعا پس از نمازهای روزانه
مطابق با گفته امام صادق «ع»، پرستش در چنین زمانی بسیار شایسته اسـت. مشهور اسـت کـه در زمان نمازهاي روزانه، خداوند دو فرشته رابه سمت هر نمازگزاری میفرستد تا نمازگزار پس از پایان نمازش، حاجتش را بگوید و آن دو فرشته حاجت وی را بـه درگاه خداوند ببرند. پرستش پس از نمازهاي روزانه، مخصوصا پس از نماز صبح، بسیار کارگشاست. همچنین خواندن آیهالکرسی قبل و بعد از نماز بـه برآوردهشدن حاجات بسیار کمک می کند.
دعا در زمان بعد از ظهر
در روایتی از امام صادق «ع» بیان شده کـه دعا در بعد از ظهر بسیار نتیجهبخش اسـت. بـه نظر میرسد منظور از بعد از ظهر، ساعتی پس از نماز ظهر اسـت و “بعد از ظهر” با “عصر” تفاوت دارد. همچنین در روایت دیگری از امام صادق «ع» نقل شده اسـت کـه هنگام برطرفشدن سایهها «هنگام عصر کـه با بعد از ظهر تفاوت دارد» زمانی مناسبی برای پرستش اسـت.
شب جمعه
امام باقر «ع» میفرمایند کـه خداوند در هر شب جمعه رو بـه سوی انسانها میگوید: آیا پرستشکنندهاي وجوددارد کـه جوابش را بدهم، یا توبهکنندهاي هست کـه وی را ببخشم؟ آیا تقاضایکنندهاي هست کـه سیرآبش کنم؟
صبح زود «سحرگاه»
پیامبر گرامی اسلام، بر پرستش در سحرگاه بسیار تاکید کردهاند. مشهور اسـت کـه ایشان بـه امام علی «ع» نصحیت می کردند کـه در هنگام سحرگاه مشغول پرستش و راز و نیاز شود. علاوهبر این، پرستش پس از نماز صبح، در زمان “بینالطلوعین” بسیار سفارش شدهاسـت.
پیش از طلوع و غروب آفتاب
امام صادق «ع» پرستش در پیش از طلوع و غروب آفتاب را سنتی واجب دانستهاند. شایان ذکر اسـت کـه دعاهاي مجرب برای طلوع و غروب آفتاب وجوددارد کـه می توان ازآنها برای برآوردهشدن حاجات استفاده کرد.
عبادت در شب
پیامبر «ص» پرستش در شب را موجب استجابت صد درصدی دعا دانستهاند. منظور از “شب”، همان ساعاتی اسـت کـه نماز شب را اقامه میکنند، یعنی از آغاز شب تا یکی دو ساعت مانده بـه طلوع آفتاب، زمان مناسبی برای پرستش و راز و نیاز با خداوند مهربان اسـت.
دعا کردن در هنگام بارش باران
دعا کردن در زیر باران، جزو روشهاي مرسوم دعا کردن در بین مسلمانان اسـت. امام صادق «ع» نیز هنگام بارش باران را برای راز و نیاز با خداوند مناسب دانستهاند.
در زمان بروز نشانه ای از نشانه های خداوند
زمانی کـه زمینلرزه یا ماهگرفتگیاي اتفاق میافتد یا یکیدیگر از آیات خداوند نمایان می شود، بهترین زمان برای پرستش اسـت. اگر تشخیص چنین زمانهایي برای شـما دشوار اسـت، بـهخاطر داشته باشید کـه هرگاه از رادیو و تلوزیون وجوب خواندن نماز آیات اعلام شد، زمانی اسـت کـه یکی از نشانههاي خاص خداوند بروز کردهاسـت.
دعا در شب قدر
شب قدر، یکی از برجستهترین شبها در دین اسلام اسـت. در قرآن کریم گفته شده کـه خداوند قرآن را در شب قدر بر پیامبر نازل کرد. همچنین بسیار مشهور اسـت کـه هر دعایی در شب قدر استجابت میشود، پس پرستش شب قدر را از دست ندهید.
دعا در ماه رمضان
مشهور اسـت کـه خداوند مهربان درهاي استجابت دعا را در ماه مبارک رمضان برروی بندگانش باز می کند.
دعا در هنگام افطار کردن روزه
مشهور اسـت هنگامیکه مسلمانی تمام روز را روزه می گیرد و پس از اذان مغرب، بر سر سفرهاي افطار خودرا میگشاید، فرشتگان هم با او همسفره خواهند بود. چنین زمانی برای راز و نیاز و پرستش با پروردگار بسیار مناسب اسـت.
دعا در اعیاد مذهبی
عیدهایي نظیر عید قربان، عید فطر، روز مبعث پیامبر گرامی اسلام و روزهاي تولد ائمه «علیهم السلام» جزو بهترین روزها برای پرستش بـه درگاه خداوند مهربان هستند. چـه بهتر کـه در چنین روزهایي این بزرگان را واسطهاي در بین خود و خداوند مهربان قرار دهیم.
دعا در ده روز اول ماه ذیحجه
شبهاي این ده روز، جزو سفارش شده ترین ایام برای راز و نیاز با خداوند هستند. در چنین ایامی کـه حج واجب در سرزمین عربستان در حال انجام اسـت، زمان بسیار مناسبی برای پرستش با خداوند و کسب حاجت از اوست.
هنگام وزیدن باد صبح گاهی
هنگام وزیدن باد صبحگاهی، یکی از زمانهاییست کـه در روایات اسلامی برای راز و نیاز با خداوند متعال مناسب دانسته شدهاسـت. بـه نظر می رسد کـه منظور از “هنگام وزیدن باد صبحگاهی”، دقایقی پس از طلوع آفتاب، تا قبل از گرم شدن هوا باشد.
هنگام اذان
دعا کردن در هنگام اذان مغرب، صبح و ظهر بـه استجابت دعا بسیار کمک می کند. شایان ذکر اسـت کـه عده اي از دعاهاي خاص مطابق با گفته بزرگان دین برای خواندن در هنگام اذان سفارش شدهاند، شـما میتوانید ازآن دعاها نیز برای راز و نیاز با خداوند در هنگام اذان استفاده کنید.
دعا در در سجده نمازها
سجده نمازهاي روزانه، زمان مناسبی برای راز و نیاز با خداوند اسـت، البته فراموش نکنید کـه در نمازهاي روزانه اجازه دعا کردن بـه زبان پارسی را ندارید، پس یا باید از دعاهاي عربی برای سجده نمازهاي روزانه استفاده کنید یا راز و نیاز با خداوند را بـه اتمام نماز و هنگام سجده شکر موکول کنید.
هنگام قرائت قرآن
هنگامی شنیدن قرائت قرآن، بهترین زمان برای زمزمه کردن اذکار قرآنی اسـت. همچنین عده اي از دعاها و ستایشها وجود دارند کـه مخصوص قبل و بعد از قرائت قرآن هستند.
هنگام غروب آفتاب «مطابق با روایت حضرت زهرا»
حضرت زهرا میفرمایند از پیامبر گرامی اسلام شنیدم کـه در روز جمعه زمان خاصی هست کـه هرکس در آن زمان دعایی بـه درگاه خداوند بکند یا خواستهاي را مطرح کند، مطمئنا بـه آن حاجت خواهد رسید. از پیامبر پرسیدم: انچه زمانی اسـت؟ حضرت فرمودند: موقعی کـه خورشید در حال غروب باشد و نیمی از قرص آن، در پشت کوهها پنهان شدهباشد.
پس از نماز وَتر
بـه یازدهمین رکعت از یازده رکعت نماز شب، نماز وتر می گویند. از امام صادق «ع» روایت شده کـه دعاکردن پس از نماز وتر بسیار بـه اجابت نزدیک اسـت.
هنگام پاکی دل
یکی از بهترین زمانها برای پرستش و راز و نیاز با خداوند، زمانی اسـت کـه دل انسانی بـه هر دلیلی نرم شده و احساسات بـه جای عقل و منطق بر او تسلط دارند. همچنین در روایتهاي دیگری نقل شدهاسـت کـه برای دعا با خداوند، ابتدا اندکی بـه جایگاه خود و نقش خود در چرخه هستی فکر کنید.
زمانی کـه بـه عجز و ضعف خود در برابر خداوند واقف گشتید و جایگاه خودرا بعنوان یک پرستشکننده پذیرفتید، سپس مشغول پرستش و راز و نیاز شوید، چنانکه حافظ شیرازی میسراید: سیل در اشک زدم، کاهل طریقت گویند/ پاک شو اول و پس دیده بر آن پاک انداز.
احادیثی در مورد دعا کردن
پیامبر اکرم «ص» می فرمایند: خدا را بخوانید و بـه اجابت دعای خود یقین داشته باشید و بدانید کـه خداوند دعا را از قلب غافل بیخبر نمیپذیرد.
امام علی «ع»:
«گاهی چيزى را «از خدا» می خواهی اما بـه تـو داده نمی شود و دير يا زود بهتر ازآن بـه تـو داده می شود، يا بخاطر انچه خير و مصلحت تـو در آن اسـت از برآورده شدن خواستهات دريغ میشود، زيرا بسا خواستهاي كه اگر برآورده شود بـه نابودى و تباهى دين تـو میانجامد، پس چيزى بخواه كه زيبايى و نیکیاش برايت میماند و پيامد سوئى ندارد.»
امام حسن «ع»:
«كسى كه در دلش هوايى جز خشنودى خدا خطور نكند، مـن ضمانت میکنم كه خداوند دعايش را مستجاب كند.»
امام حسین «ع»:
«عاجزترین مردم کسی اسـت کـه نتواند دعا کند.»
امام سجاد «ع»:
«هر كس در هيچ كارى بـه مردم اميد نبندد و همه ی كارهاى خود رابه خداى عز و جل واگذارد، خداوند هر خواستهاي كه او داشته باشد اجابت میکند.»
امام صادق «ع»:
«شـما را سفارش می کنم بـه دعا كردن، زيرا با هيچ چيز بـه مانند دعا بـه خدا نزديك نمی شوید و دعا كردن براى هيچ امر كوچكى را، بخاطر كوچك بودنش رها نكنيد، زيرا حاجتهاي كوچك نيز بـه دست همان كسى اسـت كه حاجتهاي بزرگ بـه دست اوست.»
امام کاظم «ع»:
«دعایی کـه بیشتر امید اجابت آن میرود و زودتر بـه اجابت میرسد، دعا برای برادر دینی اسـت در پشت سر او.»
امام رضا «ع»:
«خداوند اجابت دعاى مؤمن رابه شوق «شنيدن» دعايش بـه تأخير میاندازد و میگوید: «صدايى اسـت كه دوست دارم آنرا بشنوم» ودر اجابت دعاى منافق عجله می کند و میگوید: صدايى اسـت كه از شنيدنش بدم می آید.»
بهترین مکان برای دعا کردن
مکه از ابتدای خلقت زمین مورد توجه خداوند قرار دارد، بهمین دلیل اسـت کـه کعبه بـه اذن ایشان در مکه ساخته شد. این شهر فضیلت بسیاری دارد و بخاطر همین فضایل مکانی عالی برای استجابت دعا شناخته شده اسـت. کعبه بدلیل عشقی کـه بندگان در پرستشهایشان بـه درگاه خداوند بـه سمت آن روانه میکنند، مکانی عادی نیست و دعا کردن در آنجا بسیار توصیه شده اسـت.
حجر اسماعیل
حجر اسماعیل بـه کعبه متصل و با دیواری هلالی شکل احاطه شده اسـت. روایت داریم کـه حضرت اسماعیل و مادرش هاجر در آنجا زندگی میکردند و پس از فوت نیز در همین مکان بـه خاک سپرده شدهاند. این موضوع و همجواری این مکان با خانه خدا، حجر اسماعیل رابه مکانی خاص برای دعا کردن تبدیل کرده اسـت.
مرقد امام حسین «ع»
دعا کردن در جوار مرقد امام حسین «ع» ارزش فراوانی دارد ودر استجابت دعا بسیار موثر اسـت. روایت داریم کـه خداوند در عوض شهادت امام حسین، شفا در خاک مرقد وی و اجابت دعا درکنار قبر وی را بـه این بزرگوار اعطا کرده اسـت.
مزار پیامبر اکرم
روایتهاي بسیاری درباره مجرب بودن دعا کردن درکنار مزار پیامبر و استجابت آن وجوددارد. امام صادق «ع» فرمودهاند: هنگامیکه دعایت درکنار قبر پیغمبر بـه پایان رسید، بـه سمت منبر حضرت بیا و آنرا مسح کن و بـه چشمانت بکش و… بعد از تمام آدابهاي فرموده شده دراین روایت، در ادامه میفرمایند کـه نزد قبر پیغمبر بـه حمد و ثنای الهی بپرداز ودر پایان حاجت خودرا از خداوند تقاضای کن.
مستجاب شدن با این آداب ودر کنار مزار پیامبر اکرم بسیار توصیه شده و مجرب اسـت. در روایتی دیگر رسول اکرم میفرمایند: «مابین منبر و خانه مـن باغی اسـت از باغهاي بهشت.» از آنجایی کـه پیامبر در یکی از اتاقهاي خانه خود بـه خاک سپرده شدهاند، می توان نتیجه گرفت کـه دعا کردن در جوار مزار ایشان در استجابت دعا بسیار موثر اسـت.
حرم امیر المومنین
امام صادق «ع» روایتهاي بسیاری درباره این مکان فرمودهاند کـه بـه عده اي از انها اشاره میکنیم. روایت شده کـه امام صادق فرمودهاند: سمت کوفه مزاری اسـت کـه هر گرفتاری در آن نماز گذارد، خداوند دعایش را مستجاب می کند و گرفتاریاش را برطرف می کند. راوی این روایت از امام پرسیدند کـه منظورتان کدام مزار اسـت؟ کـه امام صادق در پاسخ میفرمایند منظور قبر امیرالمونین اسـت.
امام صادق در روایتی دیگر جایگاه مزار امیرالمونین رابا تعبیری زیبا بیان میکند. ایشان میفرمایند: «همانا هنگامیکه زائر امیرالمومنین دعا میکند، دربهاي آسمان باز می شود.» ازآن جاییکه باز شدن دربهاي آسمان بـه منزله بالا رفتن دعا و استجابت آن اسـت میتوان بـه این نتیجه رسید کـه این مکان یکی از بهترین مکانها جهت استجابت دعاست.